Mechelse Cubalaya (CCP11)

Mechelse Denizli

Mechelse Denizli

CCP

De diverse fenotypes vertonen kenmerken van de tien verschillende kippensoorten die in deze generatie van het Cosmopolitan Chicken Project werden ingekruist / herkenbare elementen uit België, Frankrijk, Groot Brittannië, Verenigde Staten, Duitsland, Nederland, Mexico, Thailand, Brazilië en Turkije.

Cubalaya

Cubalaya

Cuba

In het midden van de 19de eeuw brachten Spanjaarden verschillende soorten Aziatische hoenders naar Havana (Cuba), afkomstig van de Filippijnen; de Cubanen kruisten de Aziatische soorten eerst onderling en daarna met kippen van Europese afkomst / (ver van elke wetenschappelijke controle) gekweekt met drievoudig doel: voor vlees, eieren en hanengevechten / officieel erkend in 1935 door de Cubaanse nationale pluimvee-associatie en in 1939 door de Amerikaanse tegenhanger / naam eert de Republiek Cuba, waar de soort gekweekt en verfijnd werd. 

Expeditie

In 2007 ondernam Vanmechelen een expeditie van drie weken door Cuba, op zoek naar de Cubalaya. Hij slaagde er niet in om een raszuivere Cubalaya op te sporen. Terug thuis ontdekte hij dat de enige plaats waar hij die nog kon aantreffen, Amerika was. In het Amerikaanse Poughkeepsee, in de buurt van New York City, vond hij de grootste nog bekende populatie Cubalaya’s. Hij kreeg toestemming om enkele eieren te kopen en ging thuis met de kweek en de kruising aan de slag.

Geboorteplaats eerste kuikens

Meeuwen-Gruitrode, op de boerderij bij Koen Vanmechelen thuis

 

Eerste toonmoment

Breaking the Cage – The art of Koen Vanmechelen
Victoria and Albert Museum, Arts & Business, Londen (GB), 2008

 

Breaking the cage V&A 2009

Het onverwachte, het appèl van de kip – de serendipiteit aan het werk…


De Cubaanse Cubalaya-kip staat gekend als een bedreigde soort: er zijn nauwelijks nog raszuivere exemplaren te vinden. Na zijn expeditie (zie hoger) bouwde Koen Vanmechelen thuis een Cubalaya-fokcentrum, bestaande uit verschillende volières. Die huisvesten een van de zeldzame populaties raszuivere Cubalaya’s in de wereld. 
Opvallende fysieke kenmerken van de Mechelse Cubalaya zijn: zeer sterke kippen, grote diversiteit in kammen.
Ongeveer op hetzelfde moment dat Obama verkondigde dat de grenzen tussen zijn land en Cuba weer zouden opengaan (na een handelsembargo dat 55 jaar duurde), werden in België de voorbereidingen getroffen voor de participatie van Koen Vanmechelen aan de Biënnale van Havana (Cuba). Met de Arenas de Evolución organiseerde hij behalve veel uitwisselingen tussen wetenschappers van over de hele wereld (kruisbestuiving!) ook een ‘her-introductie’ van de Cubalaya in diens land van herkomst. Cuba zette de grens open voor de dieren en de broedkasten. 
Het samenvallen van een en ander werpt ook een bijzondere glans op een van de episodes van de expeditie in Cuba, waarbij de kunstenaar moest vluchten voor een orkaan in Pinar del Río en hij bij gebrek aan wegwijzers onderweg een Cubaanse man in zijn voertuig meenam, die hem bij het instappen aankijkt en uitroept: “You are the chicken man! I saw you on TV!” In 2007 waren de Cubaanse landsgrenzen nog toe. En toch had deze man een reportage over Vanmechelen gezien op ARTE. Dat hij niet veel later in eigen land door Vanmechelen zelf werd opgepikt laat weinig krediet over voor het toeval…?