Medusa's Hope (Verlengd)

Museo Nacional de Bellas Artes de La Habana, Havana (CU)
16 décembre 2022 - 19 juin 2023

Medusa's Hope © Koen Vanmechelen

Koen Vanmechelens solotentoonstelling Medusa's Hope opende met veel bijval op 16 december 2022 in het Museo Nacional de Bellas Artes in Havana. Tot 19 juni 2023 (verlengd wegens succes) ontvouwt de Belgische kunstenaar het laatste deel van zijn 'drieluik van de hoop', dat zich begin 2022 ontwikkelde in Florence en vervolgens in Knokke in België. 'De komende kosmopolitische renaissance zal met iedereen zijn, of toch niet? Dat is mijn boodschap vanuit Cuba' stelt de kunstenaar.

In 2015 herintroduceerde Koen Vanmechelen de iconische Cubalaya-kip in Cuba op de Biënnale van Havana. Zeven jaar later, in het onlangs gerestaureerde Museo Nacional de Bellas Artes (MNBA) in Havana, treedt hij in de voetsporen van baanbrekers als Robert Rauschenberg, Francis Alÿs en Michelangelo Pistoletto. Ongeveer 30 van zijn installaties en werken zijn verspreid over de drie verdiepingen van het indrukwekkende paleis.

 

Koen Vanmechelen is een unieke kunstenaar die - net als de natuur – zijn eigen weg volgt. Zijn kunst is nauwelijks te definiëren met traditionele labels. Zijn proliferatie van diverse en uiteenlopende vormen leidt tot een uniek Gesamtkunstwerk. Het is door de combinatie van zijn ethische én esthetische visie dat Vanmechelen, vaak lang vóór anderen, erin slaagt om reflecties op gang te brengen over kwesties die pas veel later urgentie krijgen op het wereldtoneel

Jorge Antonio Fernández Torres, curator

Ubuntu

Medusa's Hope vormt Vanmechelens derde deel van zijn 'drieluik van de hoop' dat begin 2022 van start ging. Na zijn eerdere oproep tot een kosmopolitische renaissance in de tentoonstelling Seduzione in het Uffizi (Florence, Italië) en de schets van een nieuwe evolutie, de kosmopolitische renaissance, in Knokke-Heist (België). Mijn werk gaat over een wereld in volle transitie, onze wereld. Het is een hoopvolle oproep tot een heropleving die ons perspectief kantelt naar een ander bestaan op onze planeet. In die revolutie mogen we niemand vergeten; vandaar Ubuntu; I am because you are. Het is van vitaal belang die nieuwe evolutie in beeld te brengen op een locatie die deze boodschap krachtig versterkt. Daarom ben ik in Cuba, een land dat geïsoleerd is van de rest van de wereld en dat zwaar te lijden heeft onder de gevolgen van COVID-19 en het internationale isolement.

Hoop

De tentoonstelling brengt voornamelijk nieuwe werken, waarvan vele hun inspiratie vonden in Cuba, gecombineerd met installaties die eerder onder meer in het Uffizi te zien waren. Het hart van de expo is de paradijselijke Medusa-zaal, die indruk maakt met een 8 meter lang muurportret van Vanmechelens partner en muze, sociaal ondernemer Chido Govera. Het werk is geïnspireerd op Titiaans 'Venus van Urbino'. 'Medusa's Hope' toont het ware gezicht van Medusa. Ze herschept het museum tot een helende plek', aldus Vanmechelen. 'Medusa opent een scheur in onze turbulente wereld naar een andere, meer hoopvolle toekomst.'

Bang

Ook de COVID-strijd krijgt een plek in de expo met Bang Bang, een installatie en video waarin Vanmechelen een glazen virus kapot slaat en vervolgens herstelt met Kintsugi (Japanse kunst van reparatie met goudverf). Gevaar blijkt vaak een motor van transformatie. 'We moeten accepteren dat dit virus onze evolutie mede zal bepalen en deel uitmaakt van het grote geheel waarin Medusa's Hope de schakel is naar een nieuwe tijd.'

 

 

New world

In het tweede deel van de expo opent zich een nieuwe wereld, gekenmerkt door diversiteit, verbondenheid en spiritualiteit, door een combinatie van neon, sculptuur, taxidermie, fotografie en video. Centraal staat hier de sjamaan, een profetische figuur die de nieuwe tijd moet bewaken (Under my Skin, Ubuntu, Shaman). Opvallend is ook de serie Collective Memory, gebaseerd op de encyclopedieën van de mensenrechten. Ze staan recht tegenover de levende installatie The Worth of Life, een kooi met Cubalaya-kippen. De boodschap is duidelijk.

 

We moeten allemaal op dezelfde trein zitten, in hetzelfde schuitje met iedereen en alles. Mensen en andere dieren, culturen, alles wat leeft. Ubuntu.

Koen Vanmechelen, artist

Decolonalisatie

Voor de curator en directeur van het MNBA, Jorge Fernandez, is het essentieel om het visionaire werk van Koen Vanmechelen te delen met het Cubaanse volk en de vele buitenlandse bezoekers: "Koen's werk is een poging om onze relatie met het ecosysteem te dekoloniseren. De kunstenaar zet zich in voor het creëren van participatieve en democratische ruimtes voor alle levende wezens. Hij pleit voor een biocoenose van gelijkheid en respect voor de ander die zich niet beperkt tot de mens.

Exhibition facts

Titel: Medusa’s Hope
Curator: Jorge Antonio Fernández Torres
Locatie: Museo Nacional de Bellas Artes de La Habana
16 december 2022 - 19 juni 2023